सायबर युद्ध आणि भारताची राष्ट्रीय सुरक्षा: नवे आव्हान

Abstract

सायबर युद्ध हा आधुनिक काळातील राष्ट्रीय सुरक्षेसमोरील सर्वात मोठ्या आव्हानांपैकी एक आहे. डिजिटल क्रांतीमुळे जगभरातील देश सायबर अवलंबित्वाकडे वाटचाल करत आहेत, मात्र त्याचबरोबर सायबर हल्ल्यांचा धोका प्रचंड वाढला आहे. भारतासारख्या विकसित होत असलेल्या देशासाठी हे आव्हान अधिक गंभीर बनले आहे. सायबर हल्ल्यांचे अनेक प्रकार आहेत, जसे की सायबर हल्ले, DDoS हल्ले, मालवेअर आणि व्हायरस हल्ले, तसेच सामाजिक अभियांत्रिकी हल्ले. सायबर हल्ल्यांद्वारे सरकारी यंत्रणा, बँकिंग क्षेत्र, संरक्षण विभाग, आणि इतर महत्त्वाच्या संस्था लक्ष्य केल्या जातात. उदाहरणार्थ, मालवेअर आणि व्हायरस हल्ल्यांमुळे संगणक प्रणाली निष्क्रिय होऊ शकते किंवा संवेदनशील डेटा चोरीला जाऊ शकतो. DDoS हल्ल्यांमुळे महत्त्वाच्या वेबसाइट्स किंवा ऑनलाइन सेवांवर भार टाकून त्या बंद पाडल्या जातात.